مالِزي کشوري در جنوب شرقي آسيا و پايتخت آن کوالالامپور است. سازمانهاي دولتي و وزارتخانههاي اين کشور در شهر جديد پوتراجايا (پايتخت اداري) اين کشور واقع است. مالزي عضو سازمان ملل متحد و اتحاديه کشورهاي همسود است. اين فدراسيون شامل سيزده ايالت در جنوب شرقي آسيا است. نام «مالزي» زماني انتخاب شد که فدراسيون مالايا؛ سنگاپور، صباح و ساراواک يک اتحاديه متشکل از 14 ايالت را تشکيل دادند. در سال 1965 سنگاپور از مالزي جدا شد و به کشوري مستقل تبديل گرديد.
مالزي دربردارنده دو ناحيه جغرافيائي است و درياي جنوبي چين آنها را از هم جدا ميکند: شبه جزيره مالزي يا مالزي غربي که بر روي شبه جزيره مالايي قرار دارد و از شمال با تايلند مرز خشکي دارد و از طريق جاده شوسه جوهور از جنوب با سنگاپور پيوند دارد. اين کشور دربردارنده شاه نشينهاي جوهور، کداه، پاهنگ، نگري سمبيلان، کلانتان، پراک، سلانگور، پرليس و ترنگانا بوده و دو ايالت آن را فرمانداران ملاکا و پنانگ و دو منطقه فدرال پوتراجايا و کوآلالامپور سرپرستي ميکنند. بورنئوي مالزي يا مالزي شرقي که بخش شمالي جزيره بورنئو را دربردارد باآنکه هم مرز اندونزي است، زير سرپرستي حکومت شاه نشين برونئي قرار دارد. مالزي شرقي دربردارنده ايالات ساباح و ساراواک و حوزه فدرال لابوآن است.اگرچه از ديدگاه سياسي اين بخش را مالاييها سرپرستي ميکنند، اما جمعيت جديد مالزيايي با وجود اقليتهاي چيني و هندي يکدست نيست. سياستهاي مالزي براي بيان ماهيت ادعاشده مشاورهاي آن گفته شدهاست و سه حزب اصلي تشکيل دهنده ناسيونال باريسان، هريک وابستگي خود را به يکي از گروههاي نژادي کاستهاست. تنها تنش مهم ديده شده در اين کشور، از زمان استقلال آن تا کنون، شورشهاي نژادي 13مي در آستانه مبارزه انتخاباتي و بر سر درگيريهاي نژادي بودهاست. با اين همه، مالزي الگويي از هماهنگي نژادي شمرده ميشود.
دولت و سياست
مالزي کشوري با حکومت پادشاهي مشروطه است. اين کشور به دست يک فرمانرواي بلندپايه يا (Yang di-Pertuan Agong) که از آن به نام شاه مالزي ياد ميشود، اداره ميگردد. او براي يک دوره پنج ساله در ميان نه پادشاه ايالات مالايايي برگزيده ميشود؛ چهار ايالت ديگر، اسما فرمانداراني دارند که در کار اين انتخاب شرکت نميکنند. به همين سبب مالزي کشوري پادشاهي شمرده ميشود.
سازمان حکومتي در مالزي نسبتاً الگوبرداري از سازمان پارلماني سيستم وست مينيستر، يا به عبارتي ميراث حکومت استعمار بريتانيا است. اما در عمل، بيشتر قدرت در شاخه اجرائي دولت متمرکز ميشود تا بخش مقننه آن، و قوه قضائيه در اثر حملات مداوم دولت در دوره مهاتير تضعيف شدهاست. از زمان کسب استقلال در سال 1957، مالزي توسط يک ائتلاف چند نژادي تحت عنوان ناسيونال باريسان (قبلاً يک اتحاد بوده) اداره شدهاست.
مجلس مالزي شامل يک مجلس نمايندگان (Dewan Rakyat) (يعني «خانه ملت») و يک مجلس سنا يا (Dewan Negara) (يعني خانه کشور) ميباشد. مجلس 219 عضوي نمايندگان از طريق هيئتهاي تک عضوي موکلاني انتخاب ميشوند که اعضاي آن براي حداکثر يک دوره 5ساله برگزيده شدهاند. قدرت قانونگذاري بين قانونگذاران فدرال و ايالتي تقسيم ميشود. تمام 70 سناتور آن براي مدت 3 سال متصدي امور وکالت خود هستند؛ که 26نفر از آنهلا از سوي مجامع ايالتي، 2 نفر به نمايندگي از منطقه فدرال کوآلالامپور، يعني 1نفر از حوزههاي فدرال لابوان و پوتراجايا، و 40نفر باقي نيز توسط شاه منصوب ميگردند. انتخابات پارلماني مالزي دست کم يکبار در هر? سال برگزار ميشود، که آخرين انتخابات عمومي آن در مارس 2004 برگزار شدهاست. سن راي دهندگان بايد از 21 به بالا باشد تا بتوانند براي اعضاي مجلس نمايندگان و نيز بيشتر ايالات و نيز مجمع قضائي ايالتي راي بدهند. راي دادن اجباري نيست.
قدرت اجرايي در اختيار کابينه مالزي (هيئت دولت) به رياست نخست وزير است؛ و قانون اساسي مالزي تاکيد ميکند که نخست وزير بايد عضو مجلس پايين دستي، پارلمان مالزي باشد که بنابر نظر حاکم عالي ميتواند به گروه اکثريت در مجلس دستور دهد. کابينه از ميان اعضاي دو مجلس انتخاب ميگردد و مسئول اداره آن مرجع نيز ميباشد.همچنين دولت مالزي در تلاش است که ميزباني جام جهاني 2030 را کسب کند.
دولتهاي ايالتي با رياست وزراي عالي (Menteri Besar در ايالات مالايايي يا Ketua Menteri در ايالاتي که حاکمان موروثي ندارند) با شوراهاي ايالتي (Dewan Undangan Negeri) و با راي شاهان و فرمانداران آنها برگزيده ميشوند.
تقسيمات کشوري
مالزي داراي 13 استان است و استاندار هر استان را اصطلاحاً «شاه» مينامند.
جغرافيا
کشور مالزي در جنوب شرقي آسيا واقع شده و از لحاظ جغرافيائي از دو قسمت کاملاً جدا تشکيل شده. ميان 1تا 7درجه عرض شمالي و 100 تا 119 درجه طول شرقي قرار دارد.
کوالالامپور
پوتراجايا
مالزي غربي
مالزي شرقي
ناحيه فدرالدرياي جنوبي چين
تنگه
مالاکا
خليج تايلند
درياي سولو
درياي سلب
دو بخش متمايز مالزي از طريق درياي چين جنوبي از يکديگر جدا شدهاند، که هردو بخش غربي شبه جزيره مالزي و شرق مالزي، داراي منظره بسيار مشابهي از دشتهاي مرتفع ساحلي هستند که اغلب از تپهها و کوهستانهاي جنگلي انبوه پوشيده شده که مرتفعترين آن، کوه کينابالو به ارتفاع 4,095,2 متر بر روي جزيره بورنئو قرار دارد. آب و هواي محلي، استوايي بوده که مشخصه آن بادهاي موسمي سالانهاست که (در ماههاي آوريل و اکتبر) در جنوب غرب و (از اکتبر تا فوريه) در شمال غرب ميوزد.
تانجونگ پي آي، که در ايالت جنوبي جوهور قرار دارد، جنوبيترين نقطه قاره آسيا ميباشد.
تنگه مالاکا که بين سوماترا و شبه جزيره مالزي قرار دارد، به شکل بحث برانگيزي مهمترين مسير کشتيراني جهان محسوب ميشود.
پوتراجايا، مرکز اداري جديد التاسيسي براي دولت فدرال مالزي است که تاحدي در نظر دارد از تراکم فزاينده داخل پايتخت مالزي، کوآلالامپور بکاهد. کوآلالامپور به عنوان مقر پارلمان و علاوه برآن مرکز بازرگاني و مالي کشور باقي ميماند. ديگر شهرهاي اصلي آن عبارتند از پنانگ جرج تاون، ايپوه، جوهور باهرو، کوچينگ، کوتاکينابالو، آلوراستار، کوتاباهارو و شهر مالاکا.
تعطيلات
مردم مالزي در طول سال تعدادي روزهاي تعطيلي و جشن دارند. برخي از اين تعطيلات جزو تعطيلات عمومي فدرال معرفي شدهاند و بعضي ديگر توسط خود ايالات به عنوان تعطيلات عمومي معرفي ميشوند. برخي جشنها نيز که جزو تعطيلات عمومي محسوب نيستند از سوي گروههاي خاص نژادي يا مذهبي تعطيل محسوب ميشوند.
مشهورترين روز تعطيل (در مالزي) «هاري مرداکا» (روز استقلال-National Day) در 31 اوت به يادبود استقلال فدراسيون مالزي در سال 1957 ميباشد. هاري مرداکا، و نيز روز کارگر (?مي)، روز تولد شاه (اولين شنبه ماه ژوئن) و برخي اعياد ديگر به عنوان تعطيلات عمومي و رسمي و فدرال در اين کشور محسوب ميشوند.
مسلمانان در مالزي (ازجمله تمام مالاياييها و ديگر مسلمانان غير مالايايي) در تعطيلات مسلمين جشن ميگيرند. معروفترين عيد، عيد فطر ((که «هاري رايا عيدالفطر نيز گفته ميشود) و ترجمه مالايايي آن عيدالفطر است. کلاً اين عيد از سوي مسلمانان سراسر جهان در پايان ماه رمضان، ماه روزه داري، برگزار ميشود. علاوه بر، Hari Raya Puasa، آنها عيد قربان (به»هاري راياً عيدالاضحي نيز گفته ميشود و ترجمه آن عيدالاضحي (قربان) بوده)، و اول ماه محرم (سال جديد اسلامي)، و مولد الرسول (روز تولد پيامبر (ص)) را نيز جشن ميگيرند.
فرهنگ چيني در مالزي به عنوان نمونه جشنهايي برگزار ميشود که از سوي تمام چينيهاي سراسر جهان انجام ميگيرد. سال جديد چيني معروفترين اين جشنها است که 15 روز طول ميکشد و با " جشن فانوس به پايان ميرسد. ديگر جشنهاي برگزار شده از سوي چينيها عبارتند از جشن کينگمينگ، جشن قايق اژدها و جشن ميانه پاييز. علاوه بر جشنهاي سنتي چيني، بودائيهاي چيني نيز جشن روز وساک را برگزار مينمايند.
اکثر هنديهاي مالزي هندو هستند و جشن ديپاوالي (ديوالي)، يا جشن نور نور برگزار ميکنند، در حالي که تايپوسام مراسمي است که در سراسر کشور با تجمع هندوها در باتو کيوز (غارهاي باتو) برگزار ميگردد. گذشته از هندوها، سيکها نيز جشن وايساکي، يا سال جديد سيکها را برگزار ميکنند.
جشنهاي ديگر همچون کريسمس، هاري گاواي بين مردم ايبان در داياک، پستاکاآماتان از مردم کادازان دوسون نيز در کشور مالزي برگزار ميشود. تور مالزی شما را به دیدن این همیشه خیال انگیزها دعوت میکند
با وجود آن که بيشتر اين جشنها مربوط به نژاد يا مذهب خاصي ميشود، تمامي مالاياييها بدون توجه به پيشينه مذهبي و نژادي خود، اين جشنها را با هم برگزار ميکنند. در سالهاي ????-???? زماني که جشنهاي هاري رايا پوآسا و سال جديد چيني با يکديگر همزمان گرديد، شعار«Raya Kongsi» که ترکيبي از Gong Xi Fa Cai بود، براي تبريک سال نوي چيني استفاده شد، و هاري رايا (که در زبان مالايايي به مفهوم «جشنگيري با همديگر» ميباشد) بکار رفت. در طول سالهاي ????-????، هاري رايا پوآسا و ديواپالي با يکديگر مقارن شده، و يک شعار مشابه «Raya Deepa» ابداع ميشود.
جاذبههاي گردشگري
شبه جزيره مالزي به سبب داشتن سواحل بيشمار و گوناگون در بخشهاي مختلفش، يکي از بزرگترين و مهمترين مکانهاي غواصي در دنيا شمرده ميشود. محدوده ساراواک به سبب داشتن آبهاي شفاف و گوناگوني ماهيها از زيباترين جاذبههاي مالزي به شمار ميرود.
طبيعت زيبا و استوايي مالزي مکانهاي متعددي را براي گردشگران علاقمند به طبيعت ارائه ميکند. تامان نگارا يا جنگل ملي مالزي از قديميترين جنگلهاي جهان به شمار ميرود.
سواحل شرقي شبه جزيره مرکزي مالزي، داراي جزاير بسيار ديدني و بکر ميباشند که از آن جمله عبارتند از : جزيره پرهنتيان, جزيره ردانگ, جزيره تيومان. همچنين ميتوان به جزيره? لنکاوي اشاره کرد که در شمال غربي مالزي واقع شدهاست و در زبان مالايي به معني جزيره? عقاب سرخ قهوهاي است.جزيره? لنکاوي با جزيره کيش در خليج پارس خواهر خوانده هستند.
برجهاي دوقلوي پتروناس که متعلق به شرکت نفتي پتروناس مالزي ميباشند در حال حاضر بلندترين برجهاي دوقلوي جهان ميباشند که يکي از مکانهاي توريستي شهر کوالالامپور را بوجود آوردهاند.
مجسمه? ايستاده? بودا در باتو کيو(کوالالامپور) بلندترين مجسمه? ايستاده دنياست که همه روزه تعداد زيادي از توريستها از آن ديدن ميکنند.
پارک پرندهها واقع در شهر کوالالامپور نيز بزرگترين باغ پرندههاي روباز در دنياست.
بلنديهاي گنتينگ و مجموعه هتلها و رستورانها به همراه تنها کازينو موجود در مالزي در فاصله کمي از کوالالامپور نيز يکي ديگر از جاذبههاي گردشگران در تور ارزان مالزي ميباشد. بازارهاي محلي و فروشگاههاي بسيار بزرگ داخل شهر کوالالامپور نيز شايد يکي ديگر از جاذبههاي اين شهر براي عدهاي از گردشگران باشد.